گنده‌کاری هنری در بانجی ماراتن به خاطر سرقت هنری به تاخیر افتاد – آیا اعتمادها برمی‌گردد؟
زنگ خطر برای بانجی: وقتی یک هنرمند تیزبین مچ‌شان را می‌گیرد!
قضیه از کجا شروع شد؟ یه هنرمند متوجه میشه که چند تا از اَست‌ها (assets) و طرح‌های گرافیکی تو نسخه آلفای بازی ماراتن، بدجوری براش آشناست. با یه بررسی دقیق‌تر، می‌فهمه که ای دل غافل! چند تا از پوسترهایی که جزو مجموعه کارهاش تو سال ۲۰۱۷ بوده، عیناً کپی شده و رفته تو دل بازی ماراتن! یعنی یه جورایی، کار هنری این بنده خدا رو بدون اجازه برداشتن و چپوندن تو بازی.
اعتراف سریع، اما آیا کافی است؟ واکنش بانجی به اتهام سرقت هنری
بانجی هم خیلی زود بعد از اینکه قضیه علنی شد، واکنش نشون داد و رسماً به اشتباهش اعتراف کرد. قول دادن که “اوضاع رو درست کنن” و با گروه هنرمندان اصلی اون پروژه، یعنی Antireal، همکاری کنن تا این مشکل حل بشه. اما آیا یه عذرخواهی خشک و خالی و یه قول برای “درست کردن اوضاع” می‌تونه آبی باشه روی آتیش این رسوایی؟ باید دید.
لایو استریم پرسش و پاسخ یا جلسه مدیریت بحران؟ ماراتن در سکوت!
جالب اینجاست که بانجی با وجود اینکه خبر این سرقت هنری روز قبلش مثل بمب ترکیده بود، لایو استریم پرسش و پاسخش رو برگزار کرد. اما این لایو استریم، بیشتر شبیه یه جلسه مدیریت بحران بود تا یه گفتگوی خودمونی با طرفدارا. تو همین لایو بود که رسماً اعلام شد این قضیه تاثیر قابل توجهی روی آینده ماراتن خواهد داشت.
تاخیر در محتوای پس از عرضه: بازی اصلی فعلاً در امان، اما تا کی؟
خبر بد برای اونایی که منتظر ماراتن بودن: بانجی اعلام کرده که مجبورن انتشار محتوای بعد از عرضه بازی رو کندتر کنن تا مطمئن بشن دیگه هیچ اثر هنری دزدی‌ای تو بازی وجود نداره. البته گفتن که خود بازی فعلاً تاخیر نمی‌خوره، ولی همه می‌دونیم که وقتی یه همچین مشکلی پیش میاد، ممکنه دومینووار روی بقیه بخش‌های توسعه هم تاثیر بذاره.
جو کراس (Joe Cross)، کارگردان هنری ماراتن، در مورد این جنجال گفت: “به اطلاع ما رسید که یه هنرمندی که در مراحل اولیه پیش‌تولید ماراتن با ما کار می‌کرده، تعدادی از عناصر گرافیکی رو از یه طراح گرافیک دیگه بدون اجازه یا ذکر منبع برداشته و اینا تو سال ۲۰۲۰ وارد سیستم شده.” این یعنی این آثار دزدی چند سالی بوده که تو چرخه تولید بازی قرار داشته!
کراس ادامه داد: “ما داریم روی فرآیند بازبینیمون کار می‌کنیم و صد در صد متعهدیم که مطمئن بشیم همچین اتفاقاتی دیگه نه تو ماراتن و نه تو بانجی تکرار نمیشه.”
چرا خود بازی ماراتن تاخیر نخورد؟ فشار روی بانجی از همه طرف!
شاید بپرسید چرا با این گنده‌کاری، خود بازی ماراتن تاخیر نخورده. چند تا دلیل مهم وجود داره:
سوابق تاخیر ماراتن: ماراتن قبلاً هم تاخیر خورده بوده و به نظر میاد بانجی دیگه نمی‌تونه یا نمی‌خواد بیشتر از این عرضه‌اش رو عقب بندازه.
پایان کار دستینی ۲؟: با توجه به اینکه بانجی داره کم‌کم محتوای دستینی ۲ رو جمع و جور می‌کنه و به نظر میاد اون بازی داره به سال‌های پایانی عمرش نزدیک میشه، فشار برای عرضه یه آی‌پی جدید و موفق مثل ماراتن خیلی زیاده. ماراتن باید بیاد و جای خالی دستینی رو پر کنه.
انتظارات سونی: فراموش نکنیم که بانجی حالا زیرمجموعه سونیه و قطعاً سونی هم انتظاراتی از این استودیوی بزرگ داره. تاخیرهای بیشتر می‌تونه برای سونی هم خوشایند نباشه.
با این حال، اینکه حالا مجبورن برگردن و محتوا رو از ماراتن حذف کنن، قطعاً تاثیر بلندمدتی روی توسعه بازی خواهد داشت. این مثل اینه که یه ساختمون رو تا نیمه ساختی، بعد بفهمی چند تا از مصالح اصلیش مشکل داره و باید بکوبی از نو بسازی!
سکوت مرگبار در لایو استریم: وقتی گیم‌پلی‌ای برای نمایش نیست!
جالب‌ترین بخش ماجرا، خود لایو استریم بود. قرار بود تو این برنامه که اسمش رو هم گذاشته بودن “PlayMA” (بازی کنیم و حرف بزنیم)، سازنده‌ها بازی رو اجرا کنن و در موردش توضیح بدن. اما به طرز عجیبی، برنامه در سکوت کامل و بدون هیچ گیم‌پلی‌ای برگزار شد! دلیلش هم این بود که نمی‌تونستن هیچکدوم از کارهای دزدی رو نشون بدن. این خودش گویای عمق فاجعه‌ست.
“درست کردن اوضاع” با هنرمند اصلی: جبران خسارت یا پاک کردن صورت مسئله؟
بانجی جزئیاتی در مورد اینکه “درست کردن اوضاع” با هنرمند اصلی، یعنی فرن (Fern)، دقیقاً شامل چه چیزهایی میشه، ارائه نکرده. آیا قراره یه جور غرامت مالی برای این سرقت ادبی بهش بدن؟ آیا باهاش تماس گرفتن و پیشنهاد دادن که کارهاش رو به طور رسمی لایسنس کنن تا بتونن همونطور که هست تو بازی نگهش دارن؟
هر صحبتی که پشت درهای بسته اتفاق افتاده، یه چیز واضحه: بانجی قصد داره یه پاکسازی کامل انجام بده و هر اثر هنری‌ای که ردپای فرن روش باشه رو از بازی حذف کنه – حتی اگه اون اثر هنری در حال حاضر بخش اصلی هویت بصری بازی باشه! این یعنی احتمالاً شاهد تغییرات زیادی تو ظاهر و حس و حال ماراتن خواهیم بود.
روایت هنرمند: از حس بد تا اثبات حقانیت
فرن، هنرمند اصلی، به واشنگتن پست گفته که بعد از دیدن ماراتن، حس خیلی بدی داشته اما هیچ مدرک قطعی‌ای برای اثبات دزدی کارهاش نداشته. اون گفته: “اینکه مستقیماً سرقت ادبی رو دیدم، یه جورایی بهم ثابت کرد که دیوونه نبودم که با جهت‌گیری کلی (هنری بازی) اینقدر احساس ناراحتی می‌کردم. در موردش سکوت کرده بودم چون بهم توصیه شده بود که اقدام قانونی کنم، اما… من نه وقت کافی دارم نه پول کافی که پاشم برم آمریکا و یه پرونده دادگاهی از پیش باخته رو علیه سونی دنبال کنم.”
این حرفای فرن خیلی دردناکه و نشون میده که هنرمندای مستقل چقدر در مقابل شرکت‌های بزرگ بی‌دفاعن. اینکه حتی با وجود اثبات دزدی، باز هم پیگیری قانونی براش تقریباً غیرممکنه، یه مشکل بزرگ تو صنعت هنره.
تاثیر این رسوایی بر نسخه بتای عمومی ماراتن چیست؟
هنوز مشخص نیست که این تغییرات روی نسخه بتای عمومی (Open Beta) برنامه‌ریزی شده بازی هم تاثیر گذاشته یا نه. طبق برنامه‌ریزی‌های قبلی، بتا باید قبل از عرضه نهایی ماراتن در ماه سپتامبر (سال دقیق مشخص نشده، اما با توجه به تاریخ انتشار مقاله، احتمالاً ۲۰۲۵ یا ۲۰۲۶) در دسترس قرار بگیره. اگه این تغییرات اساسی باشن، ممکنه بتای عمومی هم به تاخیر بیفته یا با محتوای ناقصی عرضه بشه.
ریشه‌های مشکل: چطور یک اثر هنری دزدی وارد چرخه تولید بانجی شد؟
سوال اصلی اینه که چطور یه همچین اتفاقی تو یه استودیوی بزرگ و باتجربه مثل بانجی میفته؟ جو کراس، کارگردان هنری، انگشت اتهام رو به سمت یه “هنرمندی که در مراحل اولیه پیش‌تولید کار می‌کرده” گرفته. این یعنی احتمالاً یه فریلنسر یا یه کارمند تازه‌کار این گند رو زده. اما این سوال پیش میاد که:
نظارت کجا بوده؟ آیا هیچ سیستم نظارتی برای بررسی اصالت آثار هنری ورودی به پروژه وجود نداشته؟
چطور از سال ۲۰۲۰ کسی متوجه نشده؟ اینکه این آثار از سال ۲۰۲۰ وارد سیستم شدن و تا حالا کسی نفهمیده، نشون‌دهنده یه ضعف بزرگ تو فرآیندهای داخلی بانجیه.
فشار کاری یا بی‌توجهی؟ آیا فشار کاری زیاد باعث شده که این مسائل نادیده گرفته بشن، یا صرفاً یه بی‌توجهی ساده بوده؟
این اتفاق می‌تونه یه زنگ خطر جدی برای بانجی باشه تا فرآیندهای کنترل کیفیت و بررسی مالکیت معنوی خودش رو حسابی بازنگری کنه.
پیامدهای گسترده‌تر برای بانجی و صنعت گیم: فراتر از یک تاخیر ساده
این ماجرا فقط یه تاخیر ساده تو عرضه محتوا نیست. پیامدهای خیلی گسترده‌تری برای بانجی و حتی کل صنعت گیم داره:
ضربه به اعتبار بانجی: بانجی همیشه به عنوان یه استودیوی خلاق و پیشرو شناخته می‌شده. این اتفاق یه لکه سیاه بزرگ رو کارنامه این شرکته.
از دست رفتن اعتماد بازیکنان: بازیکن‌ها انتظار دارن بازی‌هایی که می‌خرن، حاصل خلاقیت و کار اصیل باشن. اینجور اتفاقات می‌تونه اعتمادشون رو خدشه‌دار کنه.
هزینه‌های اضافی: بازنگری، حذف و جایگزینی محتوا، علاوه بر زمان‌بر بودن، هزینه‌های زیادی رو هم به بانجی تحمیل می‌کنه.
درس عبرتی برای دیگران؟ این ماجرا می‌تونه یه درس عبرت برای بقیه استودیوها باشه تا بیشتر به مسائل مربوط به مالکیت معنوی و اصالت آثار هنری اهمیت بدن.
اینکه بانجی چطور از پس این بحران برمیاد، آینده ماراتن و حتی جایگاه خود بانجی تو صنعت گیم رو مشخص می‌کنه. این اتفاقات نشون میده که حتی در دنیای بازی‌های سرویس-محور که دائما در حال تغییر و تحول هستند، اصول اولیه مثل احترام به حقوق دیگران چقدر مهمه. برای مثال، در بازی‌های بزرگی مثل فورتنایت، مدیریت محتوای فصلی و ارائه تجربه‌ای تازه برای بازیکنان، چالش‌های خاص خودش رو داره، اما این چالش‌ها نباید بهانه‌ای برای زیر پا گذاشتن اصول اخلاقی باشه. اگه علاقه‌مندید بدونید چطور با تغییرات فصلی در چنین بازی‌هایی همراه بشید، می‌تونید به راهنمای کامل فورتنایت چپتر ۶ سیزن ۳ ما مراجعه کنید.
ماراتن می‌تواند از این مخمصه جان سالم به در ببرد؟ آینده در هاله‌ای از ابهام
بانجی قول داده که فرآیندهای بازبینی خودش رو تقویت کنه تا دیگه شاهد چنین اتفاقاتی نباشیم. اما آیا این کافیه؟ آیا ماراتن می‌تونه با این شروع بد، به یه بازی موفق تبدیل بشه؟
مسیر پیش روی بانجی خیلی سخته. اون‌ها نه تنها باید مشکل فعلی رو حل کنن، بلکه باید اعتماد از دست رفته بازیکن‌ها و جامعه هنری رو هم دوباره به دست بیارن. ماراتن، که قرار بود یه شروع تازه برای بانجی بعد از دوران دستینی باشه، حالا با یه چالش خیلی بزرگ مواجه شده.
حرف آخر: درس تلخ ماراتن برای بانجی و دنیای بازی‌ها
ماجرای سرقت هنری در ماراتن یه درس تلخ برای بانجی و کل صنعت گیم بود. این اتفاق نشون داد که حتی بزرگترین استودیوها هم می‌تونن دچار اشتباهات فاحش بشن و اهمیت رعایت اصول اخلاقی و احترام به مالکیت معنوی هیچوقت نباید نادیده گرفته بشه.
حالا باید منتظر موند و دید که بانجی چطور این گنده‌کاری رو جمع می‌کنه و آیا ماراتن می‌تونه با وجود این شروع پرحاشیه، به اون چیزی که طرفدارا انتظار دارن تبدیل بشه یا نه.
نظر شما چیه؟ آیا از این اقدام بانجی شوکه شدید؟ فکر می‌کنید ماراتن می‌تونه با این وضعیت به موفقیت برسه؟ آیا بانجی می‌تونه اعتبار از دست رفته‌اش رو پس بگیره؟ نظرات و دیدگاه‌های خودتون رو با ما و بقیه کاربرای ایکس بازی در میون بذارید!
